Fujifilm Türkiye desteğiyle “Fotoğrafçılar İçin Renk Yönetimi ve Önemi” Nurettin Sarı tarafından yapılan seminerde kalibrasyon konusuna giriş yaptık. Öğrendiklerimi bu dizi de paylaşacağım. #fujiffilm #renkyönetimi
@xritephoto firması renk yönetimi konusunda ColorattiPro adıyla uzmanlar belirlemiş. Nurettin Sarı da bu uzmanlardan birisi. ColorattiMaster ünvanıyla da dünyada 10 kişi varmış.
Türkiye’de renk yönetimi ile ilgili kurulmuş bir organizasyon var. Adı Color Institute Istanbul . Renk yönetimi hakkında eğitimler veriyorlar.
İnsan gözü 10milyon renk görebiliyor, fotoğraf makineleri günümüzde 8-9milyon renk kaydedebiliyor. Fine art baskı yapan yazıcılar 12bin renk baskı yapabiliyor. Aradaki fark inanılmaz. Renk düzeltmek bu açıdan daha da önemli hale geliyor.
İnsan gözü aşağıdaki renk gamı içerisinde 350nm ile 750nm arasını görebiliyor.
Başarılı profesyonel monitörlerde, siyahı oluşturduğu noktalarda devreyi kesmesi yani siyah olan noktalarda hiç ışık vermemesi kapalı gibi davranması gerekmekte yani backlight vermemesi gerekiyormuş. Aksi takdirde oluşan renk, gerçek siyah olamıyormuş.
Metamerizm: Bir cismin farklı ışık kaynakları altında değişik renkte görünmesidir. Siz siz olun, mağazada aldığınız kıyafetin rengine gün ışığında görmeden inanmayın.
CIE ışık standartlarını belirlemiş organizasyonlardan. Kelvin olarak isimlendirdiğimiz ışık rengine karşılıklar belirlemişler. Örneğin: D50=5000k, D65=6500k, CWF Flourescant=4150k
detaylar burda: https://issuu.com/phardonmedia/docs/various-light-sources
Tam nötr olarak adlandırılan ışık D50’ye karşılık geliyor. D65 ise daha soğuk bir gün ışığıdır.
Fotoğraf çekmek için kullanılabilir floresanlar, fotografika/grafika olarak belirtilirmiş. Bu konuda çok fazla detay bulamadım. Bilgisi olan varsa, paylaşırsa sevinirim.
Konserlerde genellikle tungsten ışık kullanılır ve bu ışık kırmız tonların ağırlıklı olduğu ışık olduğu için renk kaybı fazladır. Bu sebeple, siyah beyaz konser gibi etkinlikler için en iyi tercih olabilir.
Aynı fotoğrafın sergilemesinde, fotoğrafın etrafına konan paspartu rengi fotoğrafın kontrastına etki eder. Aynı fotoğrafı siyah ve beyaz ile deneyin, ciddi fark göreceksiniz.
Fotoğraf stüdyosu için en doğru renk Münsel Grisi olarak isimlendirilen griymiş. Moda fotoğrafında stüdyonun beyaz, still-life stüdyolarında siyah olması daha doğruymuş.
Göz, yeşil renklere karşı hassastır. Birçok tonunda ayırt edebilir. Mavide biraz daha az hassastır ama ayırt etme gücü vardır. Oysa kırmızı renkte hassasiyeti oldukça düşer, tonları ayırt edemez.
Fotoğraf makinelerinde 24 renkten, matbaa makinelerinde 800 renkten, profesyonel matbaa makinelerinde 2300 renk üzerinden renk profili tanımlanabilmektedir.
CIE daha önceki tweette de belirttiğim gibi renk standartlarını oluşturmuştur. CIE L*a*b olarak adlandırılan standartlar ile insan gözünün görebildiği renk uzayı tanımlanmıştır.
Fotoğraf makineleri eskidikçe, sensörleri de eskir. İlk yıllarda ya da makine yeniyken çekilen fotoğraf ile makine eskiyince çekilen fotoğrafın renk profili arasında ciddi farklar oluşur.
Kullanılan renk uzayına göre kaydedilen fotoğrafın kaydettiği renkler de değişir. sRGB ile %36 kaydedilirken, AdobeRGB 1998 ile %52 kaydedilir. ProPhoto RGB (RAW format) ile %90 renk kaydedilebilir.
Adobe Photoshop ve Adobe Lightroom ProPhoto ‘yı desteklemektedir. fakat görüntü işlemesinden sonra ürettiğimiz fotoğraf dosyası olan jpeg ve ya tifler ProPhoto değil en yüksek Adobe RGB ya da srgb olarak kaydedilecektir yani renk uzayı daracak daha az renk çeşitliliği olacaktır.
Ham çekimin (Raw – sayısal fotoğrafın negatif hali) bize getirdiği ek fayda da RAW çekiminde -0.3 veya -0.7 pozlamak daha faydalı olacaktır. + pozlanan fotoğrafta, kayıp alanlar geri getirilemez ancak – alanlar kaydedildiği için kazanmak daha kolaydır.
Doğru çekim, doğru görüntü için fotoğraf makinemizin 5000k, ışığımızın 5000k, monitörümüzün 5000k ayarında olması gerekiyormuş.
Çekimlerde kullanmak için ColorChecker Classic kullanılabilir. Monitör için ise ColorMunki Display veya i1DisplayPro ürünleri denebilir @xritephoto @odakgrup ancak bu ürünler pek de ucuz değil. Profesyoneller için daha uygun.
Rotüş yapılan bir stüdyoda ışığın düştüğü noktada 500 lüx D50 beyaz ayarında ışık olmalı. Duvarlar Munsell grisi ve fotoğrafın konduğu yer ise 2000 lüx ışık almalı. En iyi sonuç için bu koşullar sağlanmalı.
Renk kontrolü sağlanabilen, dünyada kendini ispat etmiş firmalardan birisi de Eizo @eizoturkiye – marka elçisi Jonathan Meyer http://www.eizoglobal.com/products/coloredge/ambassadors/jonathanheyer/ kişisel sayfası https://www.jonathanheyer.ch/
Eğer doğru bir sonuç arıyorsanız, monitörünüz AdobeRGB olmalı. sRGB ile profesyonel çalışma yapılamaz.
İyi bir monitör nasıl olmalı? Renk dağılımı (uniformity) düzgün olmalı. Renk geçişi tatlı olmalı, sert geçiş olmamalı. Parlama olmamalı (anti-glare), Hardware olarak 1:1000 kontrast olmalı. 10bit çıktı vermeli. HDMI 2.0 ve display port olmalı. Bu tip bir monitörü DVI ile VGA bağlantısı ile bilgisayarımıza bağlarsak monitörün bize sunduğu renk uzayını değil daha düşük alan kaplayan renk uzayını görürüz. çünkü HDMI 2,0 (kablosu da o özellikte olmalı) ve Display Port daha yüksek hızda veri taşıyan ve monitörü etkin kullanmamıza neden olurlar
Bu konu hakkında yukarıda yanlış olduğunu düşündüğünüz bilgiler varsa, düzeltmem için katkıda bulunabilirsiniz. Benim için de oldukça ilgi çekici olan bu konuda yeni bilgilere açığım.
Twitterde güncel fotoğrafçılık paylaşımlarımı görmek için hesabımın linki şu: https://twitter.com/PhardonMedia