Avrupa Birliği’ne girdik giriyoruz derken birçok Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Avrupa’da araba kiralıyor veya Türkiye’den arabasıyla Avrupa yollarına çıkıyor. Buraya kadar herşey güzel ancak dikkat etmemiz gereken bir konu var. O da otoyollar.
Avrupa Otoyol sistemi, Türkiye’deki gibi bariyerle girilen yollar olmayabiliyor. Hatta Avrupa da otoyol bile olmayan paralı yollar var. Bir gidiş bir gelişli basit bir yol, paralı yol olabiliyor.
Aşağıda ne tür yöntemler ile ceza yemeden seyahat edebileceğinizi açıklıyorum. Bunlara dikkat ederseniz, yok yere ceza yemezsiniz.
Avrupa Otoyol Ücreti Ödeme Türleri
Birkaç usülde para ödemeniz gerekebiliyor. Bu usüllerden bazıları:
- Vinyet: Cama yapıştırılan, bir etiket. Bu etiketi yollardaki okuyucular okuyor.
- Elektronik okuyucu: Cama yapıştırılan, OGS türü cihazlar.
- Bariyerli geçiş, yerel para, Euro veya kredi kartı gibi bazen birden çok bazen ise sadece yerel paranın kabul edildiği ödeme türü.
- E-vinyet: Plaka numarası ile ön ödeme yapılan, etiket vs alınmayan sistem.
Vinyet / Etiket
Bazı ülkelerin, tüm yolları veya bir kısım yolları ücretli olabiliyor. Bu ülkelere girer girmez “ilk benzin istasyonu” veya gümrüğü geçer geçmez sağda solda duran ödeme noktasına girerek Vinyet almanız zorunlu. Almadığınız takdirde adresinize çok ciddi para cezası veya kiralık araç aldıysanız aracı teslim ederken cezayı nakden/kredi kartı ile ödemeniz veya kiralık araç firması kredi kartınızdan çektiği ön avanstan tahsil edebilir.
Önerim bu ülkelere girer girmez Vinyet alarak, plaka kaydını yaptırmanız veya etiketi alıp aracın belirtilen yerine yapıştırmanız. Bu en ucuz yol. Vinyet’lerin süresi genelde 10 günden başlıyor. 10 günlük bir Vinyet, Romanya’da 11 Euro civarında.
Vinyet Almanız Gereken Ülkeler
Vinyeti ülkeye girer girmez benzinciden, elektronik olarak alabiliyorsunuz. Plakanızı gösterir ruhsatla benzinciye giriyorsunuz. Plakanıza kayıt girip size bir fş veriyorlar. Bu fişi seyahatiniz boyunca ve seyahatinizden bir ay sonrasına kadar bir aksiliğe karşılık saklayın. Bazı ülkelerde gümrük bölümünü geçer geçmez bir büfe şeklinde kabin oluyor. Bu büfeden etiket alıyorsunuz. Mesela Bulgaristan’da bu şekilde. 
Bu etiketi, etiketin arkasında işaretli yere işaretli şekilde yapıştırmanız gerekiyor.
- Avusturya
- Bugaristan
- Çekya (Çek Cumhuriyeti)
- İsviçre
- Macaristan
- Moldova
- Romanya
- Slovakya
- Slovenya
Otobanları Ücretli Olan Ülkeler
Bu ülkelerde, önden birşey almanız gerekmeyebiliyor. Mesela Fransa’da bariyerle giriliyor otobana ve ödemeyi öncesinde Euro ile yapıyorsunuz. Kredi kartlı 1-2 gişe de olabiliyor. Keza Sırbistan’da da aynı şekilde otobana bariyer ile girip, bizdeki eski Anadolu Otoyolu’ndaki gibi bilet alıyorsunuz. Çıkarken kullandığınız bölüm için ücret ödüyorsunuz.
- Beyaz Rusya
- Bosna Hersek
- Hırvatistan
- Fransa
- İngiltere
- İrlanda
- İspanya
- İtalya
- Norveç
- Mekodonya
- Polonya
- Portekiz
- Sırbistan
- Yunanistan
- Almanya (sadece 7.5 ton üstü araçlar ücrete tabi)
Polonya’da ücretli olan yollar :
- A1: Rusocin, Stanisławie, Swarożyn, Pelplin, Kopytkowo, Warlubie, Nowe Marzy, Lisewo, Lubicz, Nowa Wieś
- A2: Konin, Września, Poznań, Nowy Tomyśl
- A4: Katowice, Myslowice, Jaworzno, Chrzánóv, Kreszowice, Kraków
Sadece Köprü ve Tünellerin Ücretli Olduğu Ülkeler
Bu ülkelerde, sadece köprü geçişi öncesinde veya sonrasında ücreti görevliye veya bir gişeye ödüyorsunuz. Bu gişelerde kredi kartı, yerel para veya Euro geçebiliyor. Euro bölgesinde olan ülkeler Euro kullanmasa bile Euro kabul edebiliyor. Ancak para ödemeli yolun olduğu ülkeler için o ülkeye girer girmez yerel para almanızda fayda var. En azından bankamatikten para çekebilirsiniz, Türkiye’deki bankanıza komisyon ödersiniz.
- Arnavutluk
- Belçika
- Danimarka (bu yazıda para ödenen köprüleri görebilirsiniz)
- Hollanda
- İsveç
- Karadağ
- Litvanya (3.5 tonu geçen araçlar)
- Letonya (3.5 tonu geçen araçlar)
Yolları Ücretsiz Olan Ülkeler
Aşağıdaki ülkelerde, herhangi bir ücret ödemeniz gerekmiyor.
- Andorra
- Estonya
- Finlandiya
- İzlanda
- Kosova
- Kıbrıs
- Lihtenştayn
- Lükseumburg
- Malta
- Monako
- San Marino
- Ukrayna
- Vatikan
Şehir Girişi Paralı Olan Ülkeler
- İngiltere, Londra: Congestion Charge denilen bölgeye girmeden önce, veya girdikten sonra gece yarısına kadar ödeme yapmanız gerekiyor. İnternetten ödeyebilirsiniz. Resmi site olan TFL‘ e göz atmanızda fayda var.
- İsveç, Stokholm ve Gothenburg: Congestion Tax şehir merkezine girmeden kontrol ediliyor. Ön ödeme yapılabiliyor. Günün gireceğiniz saatine göre farklı ücret politikaları var. Sadece tatil günleri ücretsiz. Resmi tatillerin bir gün öncesi ücretsiz. Ve temmuz ayı ücretsiz. Ödeme için Transportstyrelsen sitesini ziyaret edebilirsiniz. Oradan ödeme sayfasına gidebilirsiniz.
- Letonya, Jurmala: 3 Nisan – 30 Eylül arasında şehre giriş ücretli. Bir nevi otopark ücretini şehre girerken alıyorlar. Elektrikli araçlar ücret ödemiyorlar. Bu tarihler dışında şehre giren araçlar ücret ödemiyorlar. Ödemeyi şehre girişte sağ cepte bulunan ödeme noktalarından 2 Euro ödeyerek yapabiliyorlar. Mobilly adlı uygulama ile şehre girmeden ödeme yapabilirsiniz. Yerel hattınız varsa, SMS ile 1859’a START “plakanız” J ı mesaj atarak ödeme yapabilirsiniz. Örnek için buraya bakabilirsiniz.
SixT araç kiralama şirketinin güncel, yolların tünellerin ücretlerini görebildiğiniz güncel bir sitesi var. Bu siteye de göz atabilirsiniz.