Geçtiğimiz günlerde (Eylül 2016) Macaristan’a bir gezi planladık. Bu gezi kapsamında Budapeşte’yi detaylıca gezdikten sonra atalarımızın mirası Estergon Kalesi’ni de görmeyi planladık. Budapeşte’den Estergon şehrine (Esztergom) yola çıktık. Rota üzerinde güzel şehirlerden Szentendre’yi görerek geçmek istediğimiz için yaklaşık 62km’lik bir rotayı izledik.
Szentendre’de nefis bir dondurma yedikten sonra 🙂 gerçekten güzeldi ama. Giderseniz mutlaka Levendula‘yı ziyaret edin.
Estergon şehrine geldik. Şehre geldikten sonra navigasyon, harita ve zeka üçlemesinin karışıklığını yaşadıktan sonra kaleyi bulduk. Zamanında atalarımız iyi bulmuş, 400 yıl geçti biz zor bulduk sebebi kale diye anılmıyor da müze diye anılıyor. Bir de Katedral, kaleyi gölgeliyor. Macaristan’ın en büyük katedralinin arkasında bulunuyor kale. Kale, Tuna Nehri tarafından doğrudan görülebilirken şehir tarafından katedral gözüküyor. Tam kalenin bulunduğu yer bu nokta.
Kalenin girişinden ücretsiz olarak girebiliyor ve avlusunu gezebiliyorsunuz ancak bu alan çok büyük ve bilgi verici değil. Bu sebeple gişeden bilet alarak kaleyi gezmeniz faydalı olacaktır. 60-90 dakika sürek rehberli bir tur alabiliyorsunuz. Rehbersiz olarak maalesef gezmeye izin vermiyorlar. Rehberimizin İngilizcesi tam bir facia olduğu için şifreli yayın bizi gezerken tüketti. Yine de sağolsun diyelim, elinden geleni yaptı. Rehberli turun fiyatı 11 Euro dengi olan 3400 HUF.
Restorasyon bence çok başarılı değil, birçok şeyi yeniden yapmışlar ancak yeni olduğu belli oluyor bir de detayların birçoğu kaybolmuş.
Kalede Osmanlı’lardan kalan birçok parça var. Bunların bir kısmı sergileniyor. Yukarıda gördüğünüz gümüş kaplar ve ibrik de ilgi çekici. Özellikle sağdaki tasın içindeki heykelcik bana çok değişik geldi. Yine o dönemden kalma bazı kap-kacaklar da şunlardı:
Yukarıdaki görsellerde dönemlere göre Estergon Kalesi maketini görebilirsiniz. İlk dönemde (12.yy) kale daha küçük bir alana inşa edilmiş ancak 15.yy’da kale alanı genişlemiş ve yükseklik olarak daha da yükselmiş.
Kalenin müze bölümünde Macar Kralı’na ait tacı görmek mümkün gerçi biraz yukarıya koymuşlar. İki kopyası olan bu tacın birinin burada olması kaleye verilen önemi de gösteriyor diyebiliriz sanırım.
Gelelim ecdadımızdan kalan eserlere. Hemen aşağıda oldukça kibar yapılmış bir kılıç var.
Tüfek üzerindeki detaylara dikkat edin, yine kılıçta olduğu gibi zarif detaylar var.
Yukarıdaki görselde, aşağıda duran küçük testiler barutla doluymuş. Osmanlı askerleri, bu testilerden tüfeklerini doldururlarmış. Rehberin verdiği detaylardan birisine değinirsek, Osmanlı’nın kullandığı bu kalkanlar küçük olmasına rağmen hareket kabiliyeti kattığı için Osmanlı Ordusu çok hızlı hareket edebiliyormuş.
Yukarıdaki teker, Tuna Nehri’nde bulunmuş ve müzeye konulmuş. Hala çok sağlam gözüküyordu.
Bu mutfak eşyaları, saraya ait mutfak eşyaları olup günlük hayatta kullanılan parçalar değilmiş. Bu eserlerin de tümü Osmanlı yadigarı. Müzede yapılmış olan bir bölümde Osmanlı’dan kalan, yemek tariflerine yer verilmiş. Yemeklerin isimler, orjinal haliyle korunmuş.
Estergon Kalesi iç bahçelerinden birinde üç adet mezar taşını görüyoruz. Rehbere sorduğumda, mezarların taşların altında olmadığını hatta mezarların nerede olduğunun bilinmediğinin sadece taşların buraya ‘dekor’ olarak konduğunu söyledi.
Estergon Kalesi’nin kule gibi bir bölümü var. Eskiden biraz daha yüksek olduğu bilgisini aldığım bu kuleden şehre baktım. Bakarken, rehberin söylediklerini aktarmak isterim: “Bu gördüğünüz güzergah Buda’ya gider. Bu sebeple Estergon Kalesi çok önemliydi. Bu güzergahı kontrol eden Macaristan’ı elinde tutardı bu sebeple bu kale 9 defa ele geçirilmiştir” dedi.
Estergon Kalesi’nin hemen altında iki tane cami var. Camilerden birisi belirgin kırık minaresi ile belli oluyor ancak aşağıda gözüken işaretli cami belirgin değil. Bu camiye gidemedim, diğer camiye gittim ancak içimde de bir ukde kaldı.
Öziçeli Hacı İbrahim Cami şimdilerde müze olmuş. İçerisinde bir kafe var. Bahçesine de bir su değirmeni konulmuş. İçerisinden Tuna Nehri kenarına da çıkılabiliyor. Cami’nin resmi web sitesi.
Caminin içini görmek isterseniz çektiğim şu videoyu da izleyebilirsiniz:
Estergon Kalesi ve Camileri gezimizi tamamlarken türküye konu olan kalenin türküsünü de bu videodan dinleyebilirsiniz:
İlk dönemde 52 yıl, ikinci dönemde 78 yıl Osmanlı egemenliğinde kalmış olan kalede çok olmasada yapısal anlamda eserler olsa da, şehirde Osmanlı izlerine rastlayamamak beni üzdü ve şaşırttı.
Kalenin diğer görsellerini, resmi sitesi olan Civertan da bulabilirsiniz.
Evliyat Çelebi Seyahatnamesi
Evliya Çelebi Seyahatnamesi kayıtlarına göre Estergon, Budin eyaleti:
(Bu kaydı ilerde geliştireceğim, Seyahatname kayıtlarına göre)
Teşekkürler.
Harikasınız yeğenim. Çok güzel görseller. Açıklamalar da çok güzel. Ustalıklı tanıtımdan profesyonelliğe doğru gidiyoruz galiba:))
Elden geldiğince, samimiyetle yazmaya ve paylaşmaya çalışıyorum 🙂 bizden sonra gezenler daha bilinçli ve daha keyifle gezsinler diye.